3. Woningen van een bijzondere architect

In de jaren zestig ontwierp de bekende Utrechtse architect en meubelmaker Gerrit Rietveld veel woningen in Transwijk.

Dit waren gezinswoningen, flats en praktijkwoningen aan onder andere de Struyckenlaan en Van Eysingalaan. Als je weet dat Rietveld deze woningen heeft ontworpen, kijk je er toch anders naar.

Rietveld was lid van de Nederlandse kunstbeweging De Stijl en bleef zijn hele leven in Utrecht. Hij werd geboren op 24 juni 1888 en overleed op 26 juni 1964. Als zoon van een meubelmaker leerde hij al jong het vak. Zijn ontwerpen vielen onder 'Het Nieuwe Bouwen', waarbij licht, lucht en ruimte centraal stonden. Het bekende Rietveld Schröderhuis in Utrecht is hier een voorbeeld van.

Hoewel Rietveld wereldwijd bekend is, weten veel mensen niet dat hij ook woningen in Transwijk heeft ontworpen. Deze woningen zijn gebouwd met gekleurde baksteen en draadglas. De flats werden destijds aangeprezen als modern en luxe, met extra's als een zonneterras, huistelefoon, boodschappenlift en wanden die verplaatst konden worden.

Vanaf de jaren twintig wilde Rietveld betaalbare woningen ontwerpen die kleiner en eenvoudiger waren, zonder verlies van kwaliteit. Hij ontwierp in 1928 het 'Kernhuis', waarbij de gangen klein waren om de leefruimte groter te maken. Hoewel dit ontwerp niet direct werd uitgevoerd, kwamen zijn ideeën later terug in andere projecten, zoals in Transwijk.

Naast de woningen in Transwijk heeft Rietveld ook in de Utrechtse wijken Hoograven en Tolsteeg huizen ontworpen. In Transwijk worden Rietveldwoningen tegenwoordig vaak verbouwd. Bewoners voegen een extra verdieping toe of splitsen de woning. Hierdoor zijn ze soms moeilijk te herkennen als Rietveld-ontwerp. ‍

Bron:

Dit luisterverhaal is gebaseerd op een artikel van M. Hengeveld dat begin 2023 in wijkkrant De Zuidwester is gepubliceerd